Duszkiem dziewczyno, duszkiem – Siewierz – Sulików

Tekst pieśni:

Duszkiem dziewczyno, duszkiem, kuku,
co niesiesz pod fartuszkiem, kuku,
kokoszkę jarzębiatą
i troszkę przyczubiatą, kukuryku.

Ile byś za nią chciała, kuku,
jeślibyś sprzedać miała, kuku,
ile byś za nią chciała,
jeślibyś sprzedać miała, kukuryku.

Opis miejscowości:

Obecnie dzielnica Siewierza, dawna miejscowość w Zagłębiu Dąbrowskim.

Tytuł pieśni:

Duszkiem dziewczyno, duszkiem

Informator:

Ignacy Wieczorek, urodzony w 1931 roku

Data nagrania:

14.08.1970 roku

Opis nagrania:

Na taśmie zarejestrowano 24 utwory w wykonaniu informatora. W zbiorach A. Dygacza znajdują się oryginalnie zapisane nuty plus maszynopis z tekstem pieśni. Można również znaleźć maszynopisy z innymi wariantami tekstowymi. Pieśni frywolne to pełne humoru sytuacyjnego fraszki muzyczne, które dwuznacznie ujmują tematy damsko-męskie, usytuowane na pograniczu żartu i erotyku. Adolf Dygacz podkreślał, że sytuacja społeczno-polityczna grup zawodowych w Zagłębiu Dąbrowskim nie sprzyjała swobodzie i przesadnej żartobliwości, jednak wśród bogatego repertuaru pieśni powszechnych zebranych w jego archiwum znajduje się pokaźna liczba pieśni frywolnych, w których wykpiwa się ludzkie przywary i przypadłości takie jak niedołęstwo mężów), odnosi się do erotyzmu, miłości czy małżeństwa. Na tym polu twórcy ludowi wykazywali kreatywność, której nie brak dowcipu, wyszukanej satyry i ironii, a także autoironii. Istotną rolę pełniła funkcja wychowawcza tychże pieśni – wszystko, co było nieprawidłowością obyczajową, przejaskrawiano, a finalnie sprowadzano do normy ustalonej i tradycyjnie uznawanej przez lokalną społeczność. Nawet nietaktowne treści były symboliczne i wyważone, rzadko wulgarne i bezpośrednie. Charakteryzując pieśni frywolne, należy podkreślić, że jest to źródło do badań dawnej obyczajowości ludowej, zwłaszcza że normy określane w tych tekstach kolidują z zasadami religijnymi. Twórczość o tematyce frywolnej cechują skromne rozmiary – najczęściej są to dwie zwrotki z lekkim, trafnym, dosadnym żartem wypowiedzianym w formie przenośni, porównania i zwodzonych rymów.

Słowa klucze:

pieśń powszechna, frywolna